ویزنه: نامی آشنا وروستای قدیمی وبزرگ ومعروف وامابدلایلی گمنام است بزرگترین روستای بخش حویق تالش است که درمجاورت اتوبان آستارا به تالش واقع شده است ،وآخرین منطقه شمالی تالش و۴۸کیلومتربا تالش و۱۸کیلومترباآستارا فاصله دارد، تنها روستایی است دراستان گیلان وشمال کشورواصلاًشاید درایران که تابلوندارد وفردغریبه ای یامسافری هم اگر خواستارویزنه شد باید پرسان پرسان وارد روستا شود،تنها روستا ی بدون تابلو درمجاورت اتوبان آستارا به تالش است،ویزنه روستای آباد وبا صفایی است ومردمی بسیارمهربان ودلسوزوخونگرم وازطرفی بسیاربافرهنگ وفعال وکاری دارد والبته عرض شود هرچه درمورداین روستای سرسبز وزیبا و مردم مهربانش نوشته شود جا دارد،که دربخش مختلف این مقاله اشاراتی خواهد شد.

ویزنه :قدیمی ترین روستای سرزمین بزرگ طوالش ومردمانش تالش وازتالشان اصیل هستند،و گویند ویزنه را درقدیم ویزنق میگفته اندکه به تالشی وِیَِهِ زِنَق یعنی مردمش بیشتر میدانند،ومن دریکی دوکتاب معتبر تاریخی هم همین ویزنق را دیده ام که نوشته اند،بعضی هازومه نیز گویندمخصوصاًبالامحلی های ویزنه( ژنده کش ورکوع وشلقون)به ویزنه ،زومه می گویند،واینرانیزعرض کنم در کتاب دائره المعارف جامعی در موردویزنه مشاهده کردم که آمده بود،که اطلاق ویزنه بر این روستا تعمیمی است که از نام یکی از روستاهای ییلاقی بر آن صورت گرفته ،ودرمورد سابقه تاریخی ویزنه وازنوشته های بعض کتب تاریخی که آمده ویزنه سابقه تاریخی ششصدساله داردونوشته اند که درزمان کریم خان زند ونادرشاه افشار وشاه عباس وشاه طهماسب صفوی، ویزنه روستایی کوچک درجواردریای خزر بوده ودارای محله های متعدد درکوه پایه ها وییلاقات.

ویزنه :این روستا روبروز رو به ترقی است ومردمی فعال وکاری داردوبرکات نعمات خداوندی برمردم این روستا هرروززیاد میشود، ولی وضیعت روستا با حمایت دولت ومسئولین باید درست وحل شود،تنها روستائیان نمی توانند کاری از پیش ببرند، والان ویزنه آب آشامیدنی لوله کشی شده ندارد،وعده ای آب آشامیدنی خودراازجای دیگر تامین میکنند،درسال ۱۳۵۲ بودجه ای جهت لوله کشی آب آشامیدنی به مناطق تالش دادند که یکی ازاین بودجه ها نصیب ویزنه شد وبه ویزنه آب لوله کشی دادند و پیمانکارشرکت آرلین و رحیم رفیعیان مدیرآن بود که در ویزنه لوله کشی کردوچاه تقریباًنیمه عمیق حفرومنبع آب درپشت مسجدبازارویزنه بود به دوسه محله مجاوربازارلوله کشی کردند وتماماًباخیانت بود چون مشخص بودوآخرهم مشخص شد ،چندان زمان نبرد آب قطع شد وبعداز چندسال این لوله های نامرغوب غیراستاندارد بتدریج پوسیده وازبین رفت ومنبع آب هم پوسید ازبین رفت وچاه هم بمرورزمان پرازاشغال شد،این شد آب آشامیدنی مردم ویزنه وتقریباًنشانی که حاکی از بودنش درزمانی حکایت کند مانده ، ازآن به بعدهرگزدر ویزنه لوله کشی آب نکردند،وبارها هم این موضوع آب اشامیدنی قبل ازانقلاب وبعدازانقلاب به گوش مسئولین رسانده شده ولی تا حال ترتیب اثری ندادند.وحمام هم همینطور درسال ۱۳۵۰بودجه ای به بعضی دهات طوالش جهت ساخت حمام دادند،این بودجه شامل حال این روستا هم شد که پیمانکارهمین شرکت وهمین فرد بود که در ویزنه این حمام را درزمینی که جنب خانه مرحوم حاج میرحسین بود ساختند،چاه حمام هم درپشت ساختمان حمام بود ،این حمام نماد یک حمام بود،یک سالی کار کردوبعددیگرکارنکرد وبتدریج چاه حمام هم پرازاشغال شد والان پس از چهل سال مخروبه ای بیش نیست،(البته الان بیشترمردم حمام دارند نیازی دیگر به حمام عمومی درویزنه نیست فقط جهت یادآوری بود).

بعدازانقلاب درزمان نمایندگی مرحوم جنت مکان حاج سید یونس عرفانی ایشان زحمات زیادی را متقبل شدندواولین برق روشنائی را درتالش درسال ۱۳۵۸به ویزنه دادند.در سال ۱۳۷۴ویزنه دارای تلفن باکد۴۳۷ شد .ودرسال ۱۳۸۲به ویزنه گاز طبیعی دادند که باهمکاری وزحمات مسئول وقت شورای اسلامی محل و مردم بود وواقعاًهم مسئول وقت شورای اسلامی ویزنه زحمات زیادی را متقبل شدند وویزنه دارای گاز طبیعی شده والااگر مسئول وقت شورا نبود هیچوقت به این زودی ویزنه دارای گاز نمی شد،بایدازایشان تقدیروتشکرکرد.

خوداهالی محله ها حتی اطراف بازار درموردراه درمخمصه بودند خوداهالی باهمیاری خود ازبازار بطرف جنوب تنکه ای(کوچه) باعرض سه الی چهارمترماشین رودرست کردند که ازبازار بین خانه طاهر وحاج مرسو شروع وباگذرازنهرکوچکی که اکثراً بی آب است تا بین باغ معروف درویشی وعبدل محمدی تارودخانه که بدون پل وبعدامتدادیافته تا خانه ومحوطه طهماسب هزاری وراه اروجه محله هم از جاده وحاشیه رودخانه باهمیاری مردم به ارتفاع یک ونیم متر شن ریزی ونوسازی وتعریض شده تا به این تنگه میگوینددراول اروجه محله که کوچه ای بزرگ با عرض شش الی …..متر متصل شده این تنگه ها (کوچه )آسفالت ندارد وجدیداًنام گذاری هم شده اند ، بامیدروزی که آسفالت شود.راه بله محله راه نداشت ازهرطرف که تردد میکردند بارودخانه وآب برخوردمیکردند وازطرفی گل ولای فراوان داشت که این راه را هم مردم تعریض کردند فقط پل وآب رو نداشتند.وبعددراکثرمحله خودمردم راه بوجودآوردند،بالامحله های ویزنه راه عبور ومرور یا جاده نداشتند وشلقون چندین سال قبل از انقلاب راه باریکه ای داشت حتی درفصول بارندگی ویخ بندان امکان ترددبا دوچرخه نبود مردم شلقون چندین راه داشتند که هرراه خوب بود ازآن راه به بازارویزنه می آمدند،که درسال ۱۳۵۲ کلیه مردم محله های ویزنه دردوروز جمع شده وجاده ماشین رویی درست کردند جاده ای با عرض شش الی هشت مترمنتهی قبل ازانقلاب فقط جاده ای بود غیراسفالته بادست انداز زیادفقط همت مردم باعث احداث این جاده فرعی شد وازدولت ومسئولین وقت نه کمکی شد ونه همتی،وبامیدروزی که اسفالت شود ،راه تردد محله های ژنده کش ورکوع از راه شلقون بدتربود،که مردم اینجا هم همت کردند این راه راتعریض کردند، این همت مردم باعث شد روزبروز محل پیشرفت کند و این جاده ها وراه های عبورومروراهالی نیاز مبرم به پل داشت که با لطف وعنایت مسئولین جمهوری اسلامی این مسئله بعدازانقلاب حل شده والان راه عبورومرور اهالی بالا محله ها تا نزدیکی های ژنده کش وقسمتی دیگر که جاده فرعی شلقون باشد آسفالت والبته جاده قشنگ وزیبایی ازجاده اصلی( اتوبان ) بازار ویزنه با گذراز نقله کش وشلقون وسفید سنگان تارسیده به حاشیه رودخانه لمیر وبازار لمیرومجدداً به جاده اتوبان متصل وختم می شود وده ها پل وآب رو درراه عبور ومرورمردم دراین جاده های فرعی ساخته شده است وراه بله محله هم شاخه ای از جاده فرعی شلقون ازشرق مدرسه راهنمایی غزالی ویزنه جداشده که بسوی بله محله رفته وپل وآب رو هم دارد وآسفالت هم کرده اند وازبله محله ازدامنه کوه بطرف محله شیخعلی بین تا روستای چلوند هم جاده فرعی وجالبی کشیده اند که هرنوع ماشین می تواند عبورکند،و بسیار جالب وزیبا ودیدنی میباشد.

ییلاقات ویزنه همانطور بکر وسالم مانده. نزدیک به نیم قرن پیش فردی بنام زرافشان میگفتند ارمنی بوده که پیمانکارچوب گردو کارش خریدچوب وتنه درخت گردوهای ییلاقات ویزنه بوده،این فرد راهی تا روخان ونیمه ییلاقات کشیده بود که فقط ماشین های قوی ومخصوص حمل چوب های گردو میتوانستند بروند که راه ِلمِیِِه رویعنی از حاشیه وداخل رودخانه لمیر میگفتند آنهم فقط درفصول گرما نه بارانی که بیشتر مسیر ازداخل رودخانه بود وبعضی مردم که از ییلاقات می آمدند بازارویزنه که احتیاجات خودرا تامین کنند انتظار این بارکش های قوی وعجیب حمل چوب گردو که تعدادشان از دودستگاه بیشتر تجاوزنمی کردو الان نمونه هایی از این ماشینها دردهات دوردست مازندران است میکشیدند که مثلا کیسه ای آرد یا گالنی نفت یاچه را با این ماشین تا نصفه راه ببرند آنهم اگر میشد وشانس داشتند،وقتی ماشین می آمدوراننده لحظه ای توقف میکرد هرکس بارهای خودرا برمی داشت می دویدند وبه بالای ماشین می پریدندواز جائی محکم میجسبیدند که مبادا بیفتند ،وضعیت نابسامان وآشفته ای داشتند والان ازآن هم بدترندلااقل آنموقع یکی دوسالی به این ماشین ها دلخوش کرده بودند، که این راه هم پس از نیم قرن ازبین رفته ،الان ییلاقات ویزنه نه راه عبورومرور دارند ونه هم از امکانات امروزی برق ،گاز وغیره حتی مدرسه هم محرومندچراباید اینجوری باشند وچرانباید ییلاقات ویزنه مدرسه داشته باشد ،آیا حالا زما ن زمان بیسوادی است که بچه های ییلاقات ویزنه ازسوادمحروم باشند ،باید مسئولین توجه ای بکنند.

حدودنیم قرن پیش بامختصربارش باران درویزنه رودخانه رکوع که سیل خیزبود سیلاب شدیدی می آمد واین سیلاب با خوددرمسیرش درخت کوچک وبزرگ وهرچه که بودمی آورد ودرجاده اصلی برروی رودخانه پل کوچکی ساخته بودند که دهانه کوچکی هم داشت و این پل باعث بود آب هرچه باخودآورد درزیر پل گیرکند وآب نتواند اززیرآن عبورکندبناعاًسیل به دوطرف محله سرازیر میشد وبه حاشیه نشینان رودخانه خسارت شدیدی وارد میکرد،وحتی عده ای از حاشیه نشینان رامجبور به فراروسکونت درجای دیگرکرد، یک بارصدها کندوی زنبورعسل فردی ازاهالی بنام هدایت فیاضی رابا خودبردوزنبورها کلاًازبین رفتند باعث ورشکستگی شدید این فردشریف ومومن وخداپرست شد،که فقط کارش وامرارمعاشش زنبورداری بود،همانطورکه عرض شد سیل باعث شد عده ای اصلاًخانه وزندگی خودرا ول کنند ودر جاهای دیگرسکونت کنند، خانه های اهالی تا سال۱۳۳۸ درغرب جاده اصلی قرارگرفته واهالی اصلاًبه شرق جاده اصلی که زمین های خاکی وخشک ومناسب برای زندگی داشت رغبت نشان نمی دادند،وبعدها همانطورکه اشاره شد عده ای بخاطر همین سیلاب شدید وخسارت هنگفتش به ناچاررفتند ودرشرق جاده خانه ساختند،اول مرحوم رحیم آصفی ۱که خانه اش در مسیرسیل بود رفت درروبروی خانه مرحوم عبدالله لطفی که درمختصر بلندی قرارگرفته بودخانه ساخت که ملک وی بود،اینجاهم سیلاب نهر دیگری (این نهرسرچشمه نداردآبهای زاید املاک برنجزار وآب چلوفت که خواهدآمد میباشد)راه عبورومرور این خانواده مختل کرد ودچارمشگل شدند که بعدها بطریقی راه ماشین رویی مناسب ازحاشیه این نهرکوچک درست کردند که باز نامناسب است واین خانواده وسایرین که بعدها آمده ساکن وهمسایه شده اند شدیدآدرمضیقه ومخمصه هستند، وبعدازآن قربانعلی درویشی۲ رفت درحاج رستم خانه ساخت که زمین آنجا متعلق به خودش بود ،بعدازاینها اسد یکرنگ هم خانه اش درمسیرسیل بود که او رفت درپشت خانه قربان خانه ساخت (که درمقاله دیگر نوشته شده است )واینک جاده که اتوبان شد پلی باارتفاع بلند ودهانه گشاد بررودخانه رکوع ساختند که هرچقدرهم سیلاب باشد وهرچه بیاورد حتی درخت بزرگ بازهم اززیرپل گذرمیکندودیگر حاشیه نشینان رودخانه ازاین بابت تقریباًخیالشان راحت است .

ارسالی : کارشناس گردشگری حاج محمدهزاری ویزنه

منبع: سایت کرکان بندرانزلی