قبل از این که حلب پوشش سقف خانه ها شود مردم در سراسرگیلان سقف خانه ها را سفال می کردند. فرقی نداشت از غنی و فقیر از شرق تا غرب مردم سقف خانه ها را به دلیل باران های منطقه شیروانی می ساختند. شیروانی خانه ها در حقیقت اسکلتی شیبدار از چوب های محکم بود که روی آن را با تخته و نی می پوشاندند و سپس سفال ها را بر روی آن می چیدند.
ماده اولیه سفال، خاک رس قرمز رنگ بود که با آب آن را خمیر می کردند و مخلوط حاصل را پس از هواخوردن به صورت ناودانی قالب گیری می کردند و سپس در کوره می چیدند؛ بسته به زمانی که یک کوره پر می شد از زمانی که آتش کوره روشن می شد تا زمانی که سفال ها از آن بیرون بیایند یک هفته زمان لازم بود.
چگونگی استقرار سفال ها روی بام هم قاعده خاصی داشت به طوری که سفال چینی از پایین به بالاصورت می گرفت و تنها انتهای ردیف پایینی و سر ردیف بالایی را با ملات گل و آهک می گرفتند تا سفال ها لیز نخورد و نریزد. سفال را در ۲ ردیف می چیدند ردیف زیرین آب بر بود و بر روی تخته ها و نی ها می نشست و ردیف بالایی به عنوان بالاپوش بر روی ردیف های زیرین چیده می شد، در نتیجه پوششی قفل و بست شده به دست می آمد که مانع از نفوذ باران به داخل سقف بود
در شیروانی ها ،ستونی دودکش مانند نیز وجود دارد که به آن کلاغ نشین می گفتند.
کلاغ نشین برای این ساخته می شد تا هر وقت به تعمیر سفال ها نیاز باشد سفالگردان از راه آن داخل بام خانه شود و سپس به روی سفال ها بیایند. برخی دهانه کلاغ نشین را با چوب می بستند تا حیوانات به داخل نیایند.
در استان های شمالی خانه های آجری، بام پوش های سفالی، حیاط های بزرگ و درختان مرکبات که طراوت و شادابی به همراه داشتند مدت هاست که در خطر نابودی قرار گرفته و چند سالی است که شاهد فرو ریختن این یادگارهای باعظمت گذشته و هویت معماری ایرانی تاریخی متاسفانه هستیم.

.

گردآورنده: خانم افسانه امانی 

منبع: سایت کرکان بندرانزلی