چکیده:
امروزه بخصوص در طی یک قرن اخیر با رشد و توسعه ارتباطات و وسایل حمل و نقل صنعت و گردشگری رونقی شگرف یافته است و از آن به عنوان چهارمین بخش فعالیت انسانی پس از کشاورزی، صنعت و خدمات یاد می کنند.
در این بین شهر شاندرمن که در شمال غربی استان گیلان قرار دارد یک شهر توسعه نیافته است و از نظر شاخص های توسعه یافتگی در تمامی بخش ها در بین شهرستانهای استان در انتهای جدول واقع شده است در حالی که این شهر از جاذبه های فراوان طبیعی، تاریخی، فرهنگی، و اقتصادی برخوردار بوده و موفقیت جغرافیایی ممتازی دارد. غار آویشو یکی از چندین جاذبه ی گردشگری این شهر است که اگر به آن بها داده شود می تواند گردشگران را جذب کند. در این تحقیق سعی شده تا ضمن بیان خصوصیات غار جاذبه های گردشگری آن نیز مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه:
قصد دارم مکانی را معرفی کنم که در فهرست میراث طبیعی ثبت شده ولی در فهرست مسافرت گردش گران ثبت نشده  است. هنگامی که صحبت از مسافرت به شمال کشور می شود فکر همه به سمت دریاها و کوه هایی که بارها رفته اند متمرکز می شود. به علت عدم اطلاع رسانی جامع و درست مکان های طبیعی و تاریخی بسیاری ناشناخته باقی مانده اند و فقط گروه محدودی از مردم همان منطقه از وجود آن ها مطلع هستند. هدف من از جمع آوری این اطلاعات تنها معرفی یک مکان و ارائه ی یک سری مطلب نیست هدف من معرفی یک نمونه از مراکز گردشگری استان گیلان است تا افراد دیگری نیز ترقیب شوند و در این راه بکوشند و اطلاع رسانی کنند. با این کار گردشگران بیشتری به استان سر سبزمان، گیلان جذب می شوند و به دلیل آشنایی با مکان های متنوع و زیاد زمان بیشتری را در آن سپری می کنند و این امر موجب رشد اقتصادی و فرهنگی و اشتغال زایی می شود مکان مورد نظر غاریست زیبا و بسیار قدیمی به نام غار آویشو.

نام واژه آویشو
آویشو یک اصطلاح تالشی است و می توان چند مفهوم برایش قائل شد اول اینکه آویشو از ( آو ) یعنی آب و ( ویشو ) از مصدر ویشه یعنی فرو رفتن تشکیل شده که معنای کلی آن ( آب فرومی رود ) می باشد. دومین استنباط از آن این که آویشو از دو جز ( آ ) یعنی می آید ( از مصدر آمِه یعنی آمدن ) و ( ویشو ) به معنای فرو می رود که در کل به معنای « می آید و فرو می رود » می باشد که به نظر می رسد منظور از آنچه که می آید و فرو می رود آب می باشد با توجه به این که جریان دائمی آب که وارد غار می شود و برای همه قابل رویت و ( ویشو ) که به معنی فرو رفتن آمده در تالشی مفهوم غیب شدن و ناپدید شدن را می دهد و انتخاب این نام برای آن غار بیشتر ناپدید شدن آب مد نظر بوده که حکایت از عمق زیاد غار را دارد. البته این دیدگاه و استنباط مناسب تر به نطر می رسد برخی هم نام آن را آبشو تلفظ می کنند یعنی اینکه آب می رود و پایانش معلوم نیست.

غار آویشو را بیشتر بشناسیم.
این غار با دهانه ی بسیار بزرگ به ارتفاع حدود ۱۹ متر و عرض ۱۴ متر با انتهای ناشناخته از لحاظ زمین شناختی جزو اشکال کاردستی در سنگ های کربناته به شمار می رود که در اثر عملکرد آبهای جاری بر روی این سنگ ها در مدت زمان بسیار طولانی شکل گرفته است. از چشم اندازهای خاص درون غار می توان به ستون های آهکی، ۹ چاه پی در پی، رود جاری در آن، آبشار، دیواره های جالب آن اشاره کرد. تاکنون بیش از دو هزار متر ژرفای غار آویشو مورد پیمایش و اکتشاف قرار گرفته و انتهای آن هنوز ناشناخته باقی مانده است. این غار بزرگترین غار شهر شاندرمن و یکی از بزرگترین، عمیق ترین و شگفت انگیزترین غارهای ایران می باشد که با پژوهش های انجام شده قدمت آن به بیش از ۷۵ میلیون سال محاسبه شده است.

غار آویشو کجاست؟
غار آویشو در منطقه ی کوهستانی به همین نام ( آویشو ) در ۳۷ کیلومتری جنوب غربی شهر شاندرمن قرار دارد. هنگامی که به سمت غار حرکت می کنید در مسیر شاهد جنگل ها و پوشش گیاهی متنوع و چشمه های جوشان هستید. به همین خاطر احساس خستگی نکرده بلکه از دیدن این منطقه ی بکر و روح نواز شاداب می شویم. افرادی که به جانوران علاقه مند هستند می توانند جانورانی را که در آنجا زندگی می کنند، ببینند. اگر از دید ورزش هم بخواهیم به آن نگاه کنیم می تواند جای خوبی برای ورزش باشد گروهی نیز دنبال هیجان هستند. آنها نیز می توانند برای تفریح و هیجان به غار نوردی بپردازند البته به آنها توصیه می شود و از غار نوردی لذت ببرند. عده ای هم عکاس و نقاش هستند. مناظر زیبای طبیعی اطراف غار می تواند موضوع خوبی باشد. البته شکل ظاهری چندگانه ی درون غار، قندیل هایی که در آن وجود دارد ستون های آهکی، آبشارها، رود جاری در آن و ته چاه هر عکاسی را به ثبت این تصاویر وا می دارد.

یک غار با این همه توانایی؟
غار آویشو در اطراف خود ویژگی هایی از قبیل منطقه ای با آب و هوای مطبوع، درختان جوان و شاداب، منظره ای خیره کننده، اکوسیستم طبیعی متبوع گونه های مختلف گیاهی و جانوری و در درون خود دیواره هایی با طرح ها و رنگ های طبیعی جالب و ستونها، دالان ها و آبشارها، چاه ها، قندیل ها و … را داراست که با هر کدام از این ویژگی ها می تواند گروهی را به سمت خود جذب کند. با طبیعت، آب و هوای و منظره ی خود می تواند پذیرای طبیعت گران باشد با ساختار درونی خود نظر ژئوتوریسم ها را به سمت خود جلب می کند. حتی می تواند گردشگران ورزشی را به دلیل شرایط جغرافیایی خود به کوهنوردی، کوهپیمایی، پیاده روی و غارنوردی دعوت کند و در آخر با اکو سیستم طبیعی متنوع و گونه های مختلف گیاهی و جانوری مکان مناسبی برای گردشگری زیست محیطی است.

برنامه ریزی جاذبه های غار آویشو
این غار توانایی های بسیاری دارد به دلیل شکوه و زیبایی خاص خود و بکر و ناشناخته بودن می تواند از سایتهای مهم جذب توریسم طبیعت پسند در سطوح مختلف منطقه ای، ملی و فراملی باشد. غار آویشو مطمئناً به عنوان مهمترین و با ارزش ترین میراث ژئولوژیکی شهرستان تلقی می گردد و برنامه ریزان حوضه ی گردشگری استان و کشور باید این پدیده ی ژئوتوریستی را مورد توجه قرار داد و آن را به عنوان ژئوپارک در سطح کشور مطرح نمایند.
ژئوپارک به سرزمینهایی که پدیده های زمین شناختی بی همتا و تاریخچه تکاملی زمین شناسی مشخص دارند گفته می شود.

مهمترین برنامه ریزی برای این جاذبه به شرح زیر است:
۱- تبلیغات مناسب و گسترده با استفاده از نصب تابلو، پخش بروشور و عکس، سایتهای اینترنتی و ….
۲- هدایت تورهای گردشگری به این سایتها
۳- غار آویشو شاندرمن شرایط تأسیس ژئوپارک را دارد.
۴- زیبا سازی جاذبه های طبیعی به نحوی که چشم اندازهای فرهنگی خاصی را ایجاد نماید.
۵- ایجاد و احداث راه های مناسب جهت سهولت دسترسی به جاذبه ها.
۶- ایجاد تأسیسات مناسب از قبیل چای خانه، بوفه های غذا، سرویس بهداشتی … به رعایت و حفظ محیط طبیعی آنها
۷- جلوگیری از آلودگی و حفاظت از اکوسیستم های طبیعی منطقه.

منابع وماخذ:
رضوی ضیابری ،سحرالسادات، ۱۳۸۷، بررسی قابلیت ها ومحدودیتهای محیطی وگردشگری غارآویشو در شهر شاندرمن (پایان نامه)
عزیزی شالکه ، سلیمان، ۱۳۸۷، بررسی توانایی های گردشگری شهر شاندرمن به منظور ارائه راهبردهای توسعه (پایان نامه)
سفردوست ،احمد،۱۳۸۵، غارآویشو، واحد تحقیقات صداوسیما مرکز گیلان
ویژه ی تالش ،۱۳۸۷، شماره ۴۴ – آویشو مهمترین جاذبه ژئولوژیکی

وبلاگ شخصی مریم واقف (guilanview.blogfa)

گرد آوری و عکس از:سونیا خانعلیزاده

دانشجوی رشته مدیریت جهانگردی

منبع: سایت کرکان بندرانزلی (www.karkan.ir)