بندرانزلی در ایران شهری شناخته شده است. نشستن بر ساحل خزر و قرار گرفتن در کنار یکی از شناخته شده ترین تالاب های جهان- تالاب بین المللی انزلی- این شهر شمالی را به یکی از مسافر پذیرترین شهرهای ایران بدل کرده است. گذشته ازآن، قرارگرفتن این شهر در مسیر استان های قزوین، اردبیل و مازندران نیز موجب می شود، مسافران زیادی برای رسیدن به مقصدشان از انزلی گذر کنند.

براساس آمارهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، سالانه ۴ میلیون مسافر یا برای دیدن انزلی و یا برای عبور از آن، به این شهرمی آیند. نتیجه ی آمد و رفت این تعداد مسافر به علاوه ی رفت و آمد شهروندان انزلی، عبور و مرور روزانه ۲۵ هزار خودرو در شهر لاله های تالابی است. البته این رقم در ایام عید و تابستان به روزی ۳۵هزار خودرو هم می رسد.

از سوی دیگر بندرانزلی نه تنها بزرگ ترین و فعال ترین بندرشمال ایران است، بلکه براساس اعلام اداره ی کل بنادر و دریانوردی گیلان، یکی از فعال ترین بنادر حاشیه ی خزر هم محسوب می شود. تخلیه و بارگیری سالانه ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا به کشورهای حاشیه ی خزر، شاهد این ادعاست.

جالب اینکه مقدار تخلیه و بارگیری کالا در۱۳بندر آستاراخان روسیه به علاوه ی بندر اولیایolya) )این کشور سالانه به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن می رسد.

آمارهای فرمانداری انزلی هم حاکی است روزانه حدود ۱۱۰ هزارتن کالا به وسیله هزار تا هزار و        ۲۰۰کامیون و تریلر از مرکز شهر انزلی می گذرد تا یا راهی شهرها و استان های دیگر شود و یا برای انجام امور گمرکی، در گمرک این شهر مرزی توقف کند.

بندرانزلی تنها شهرستان این استان است که کمربندی ندارد. ترافیک شدید و تبعات آن، بی شک نخستین و مهم ترین نتیجه ی این محرومیت است، مشکلی که از گلایه های همیشگی ساکنان انزلی محسوب می شود.

حسن شعبانی یکی ا زشهروندان انزلی با گلایه از ترافیک شدید این شهر گفت: فکر می کنم مسافر پذیر بودن انزلی برای مردمش بیشتر دردسر ایجاد می کند، گواه آن هم ترافیک شدیدی است که همیشه در انزلی وجود دارد و در فصول گردشگری دو چندان می شود. وی می گوید: ترافیک در انزلی، به حدی دردسرساز است که گاه برای پیمودن مسافتی ۲کیلومتری در شهر حدود نیم ساعت در ترافیک می مانیم.

حامدعطابخش دانشجوی ساکن انزلی گفت: انزلی شهرمهمی است، هم بزرگ ترین بندر شمال ایران در آن مستقر است و هم شهرمسافر پذیری است، اما این ویژگی ها به علت کم بودن مساحت شهر و در عین حال بالا بودن تراکم جمعیتی اش، باعث ایجاد ترافیک شدیدی دراین شهرمی شود، به نظر می رسد ساخت کنارگذری برای انزلی، تنها راه حل مشکل ترافیک این شهرباشد، راه حلی که هنوزبه نتیجه نرسیده است.

و اما لزوم حل مشکل ترافیک شدید انزلی مسئولان را بر آن داشت از۱۱ سال پیش به فکر ایجاد کنارگذری برای انزلی باشند. کنارگذری که البته ساختش به رغم همه ی ضرورت هایش، بیش از ۱۰ سال و به علت اختلاف نظر وزارت راه وترابری و سازمان حفاظت محیط زیست تقریبا راکد ماند.

البته بررسی ها حاکیست این مشکل سرانجام بیست وچهارم آبان ۱۳۸۸ و با ورود هیات دولت به موضوع و آشتی دادن دو دستگاهی که یکی به خاطر هزینه و دیگری به علت نگرانی های زیست محیطی حاضر به کنارآمدن با دیگری نبود حل شد اما، ساخت کنار گذرانزلی همچنان و این بار به علت مشکل دیگری کند است.
فرماندار انزلی گفت:ساخت کمربندی ۱۶ کیلومتری انزلی، دی ماه ۷۷ شروع شد، اما اندکی پس از آغاز کار، مخالفت های سازمان حفاظت محیط زیست، درعمل، ساختش را با موانعی جدی روبرو کرد.

نادرعبدا..پورافزود: مسئولان زیست محیطی معتقد بودند عبورکنارگذر انزلی از تالاب بین المللی انزلی نه تنها آرامش این تالاب را برهم می زند بلکه با جداکردن حدود سه هکتار از این تالاب،حیات طبیعی اش را مختل خواهد کرد.

نماینده ی دولت در انزلی درادامه گفت:در مقابل، وزارت راه و ترابری هم به این دلیل که برآورده کردن خواست سازمان حفاظت محیط زیست،مبنی بر تغییر مسیر یا تغییر شیوه ی ساخت کنارگذر، هزینه بر است و توجیه اقتصادی ندارد در برابر این سازمان مقاومت می کرد که نتیجه ی این اختلاف نظر، توقف تقریبی ساخت کمربندی انزلی برای بیش از ۱۰ سال بود.

وی در ادامه با تاکید بر این که این مشکل سرانجام با تاکیدات رییس جمهور و مصوبه ی هیات دولت حل شد گفت: درحال حاضر اگرچه در زمینه ی ساخت کمربندی انزلی اختلاف نظری وجود ندارد، اما ساخت آن، همچنان و این بار به علت کمبود اعتبار، کند پیش می رود.

مدیرکل منطقه ی ۴ کشور در وزارت راه و ترابری با پذیرفتن اینکه، روند ساخت کنارگذرانزلی، به علت کمبود اعتبار، از برنامه ی زمان بندی شده، عقب است گفت: برای تکمیل این کنارگذر، سر جمع به  ۹۰۰ میلیارد ریال دیگ نیاز است که امسال و با توجه به تاکیدات رییس جمهور ۱۲۰میلیارد ریال به این کار اختصاص یافته است.

فرج ا.. افغانی اصل با تاکید براین که اگرچه این اعتبار دو برابراعتبارات سالانه ی چند سال گذشته ی کنارگذرانزلی است گفت:اگرقرارباشد این طرح طبق تعهدات وبرنامه ریزی ها، تا پایان سال ۹۰ به بهره برداری برسد،باید این رقم دردوسال آینده تامین شود.

این مقام مسئول در تشریح دلایل کمبود اعتبارات اختصاص یافته به کنارگذر انزلی گفت:محدود بودن منابع مالی این وزارتخانه و تعداد زیاد طرح های راه سازی، مهم ترین عاملی است که در کندی فرآیند تامین اعتبارات مورد نیاز کنارگذر انزلی موثراست.

فرج ا.. افغانی اصل افزود: به طورمثال وزارت راه وترابری امسال برای ساخت و تکمیل طرح های راه سازی در گیلان از جمله کنارگذر لنگرود، کنارگذر انزلی، بزرگراه لنگرود- رامسر، تقاطع غیر هم سطح خمام، کنارگذر کلاچای و تعدادی از پروژه های تفویضی به گیلان، بالغ بر  ۲۰۰میلیارد ریال اعتبار اختصاص داده، که البته با توجه به اهمیت طرح کنارگذر انزلی ۶۰درصد از این اعتبار به این کمر بندی اختصاص یافته است.

این مقام مسئول درادامه درپاسخ به این سوال که آیا ممکن نیست ساخت کنار گذرانزلی با روند فعلی بودجه دهی، سال ها طول بکشد گفت: با توجه به اهمیت طرح کنارگذر انزلی به احتمال زیاد به فرآیند بودجه دهی آن توجه بیشتری خواهد شد. البته وی در این زمینه هیچ رقم خاصی را اعلام نکرد اما گفت: پیش بینی می کنیم کمربندی انزلی که از سال۷۷  تاکنون ۲۰۰ میلیارد ریال برای ساختش هزینه شده است و در حال حاضر فقط ۴۰ درصد پیشرفت دارد، تا پایان سال ۹۰ به بهره برداری برسد.

نماینده ی انزلی درمجلس شورای اسلامی اگرچه مهم ترین مانع فعلی ساخت کنارگذرانزلی را کمبود اعتبار دانست اما این مشکل را کشوری اعلام کرد و گفت: اواخر پارسال بیشتر طرح های عمرانی کشور با کمبود شدید اعتبار روبرو شدند که کنارگذرانزلی هم از این امر مستثنی نیست.

حسن خسته بند در ادامه به مشکل دیگری درفرآیند تامین بودجه ی کنارگذرانزلی اشاره کرد و گفت: هر سال بخشی از اعتبارات این کنارگذر برای تسویه ی بدهی های گذشته وزارت راه و ترابری به پیمان کار داده می شود که این امر هم می تواند ازسرعت اجرای طرح بکاهد.

این عضو کمسیون اقتصادی مجلس در توضیح این مطلب افزود: پیمانکاران کنارگذرانزلی، در حال حاضرسرجمع  ۱۵ میلیارد ریال از وزارت راه و ترابری طلب دارند که این رقم  در صورت محاسبه ی بدهی های سال هایی که طرح به علت اختلاف نظر وزارت راه و ترابری و سازمان حفاظت محیط زیست متوقف بود به ۴۰ تا۵۰ میلیارد ریال خواهد رسید.

استاندار گیلان هم با اشاره به دستور صریح رییس جمهوری در خصوص ایجاد این کنارگذر گفت: با پیگیری های به عمل آمده از سوی مسئولان کشوری و استانی و از همه مهم تر مصوبه هیات دولت، وزارت راه و ترابری موظف شده است اعتبارات لازم را برای ساخت کنارگذر انزلی به گونه ای تامین کند که این کمربندی تا پایان سال ۹۰ به بهره برداری برسد.

روح الله قهرمانی چابک هم البته پیش بینی کرد اگرآنچه که مقرر و مصوب شده است اجراشود مردم انزلی، مسافران و فعالان اقتصادی تا یک سال و نیم دیگرمی توانند از کنارگذرانزلی استفاده کنند.

به نظرمی رسد، با توجه به ضرورت های احداث کنارگذرانزلی، سرعت گرفتن روند ساخت این کمربندی اجتناب ناپذیر است.

اگرچه مشکل کمبود اعتباراین طرح، به اذعان مسئولان وزارت راه و ترابری، مشکلی کشوری است اما بی شک افزایش رای زنی های مقامات استانی برای آگاه تر کردن مسئولان وزارت راه وترابری و دیگر مسئولان کشوری نسبت به الزامات ساخت کنارگذر انزلی، در افزایش اعتبارات این طرح بسیار موثر است.

کاری که بیش ازهمه از نمایندگان گیلان در خانه ی ملت و استاندار و مقامات استانداری ساخته است.

منبع: سایت صدا و سیمای مرکز گیلان