نخبه ی واقعی کسی است که مردم بتوانند از نتیجه علم و عملش بهره ببرند .

سوال : لطفاً شرح مختصری از زندگی و تحصیلات خود را برای مخاطبین سایت بفرمائید .

بنده در سال۱۳۱۴ هـ . ش در بندر انزلی به دنیا آمدم . در سال ۱۳۳۴ وارد دانشگاه تهران شدم و به دلیل علاقه ای که به حرفه معلمی داشتم در رشته علوم طبیعی دانشکده علوم به تحصیل پرداختم . در آن زمان ، در سال سوم تحصیل در این رشته ، می بایست رشته زیست شناسی و یا زمین شناسی را انتخاب می کردیم و من به پیشنهاد دکتر یدالله صاحبی ، رشته زمین شناسی را برگزیدم و با رتبه اول موفق به اخذ لیسانس در این رشته شدم . سپس طبق قانونی که در آن زمان برای رتبه های نخست بود ، به عنوان دبیر و مربی به استخدام دانشکده علوم دانشگاه تهران در آمدم و همزمان در مقطع فوق لیسانس به ادامه تحصیل پرداختم . سپس با استفاده از بورسیه برای اخذ دکترا عازم کشور فرانسه شدم و در سال ۱۳۴۸ با درجه دکترا در رشته پترولوژی  Petrology) )به ایران بازگشتم .

سوال : لطفاً اندکی در مورد رشته پترولوژی توضیح بفرمائید .

پترولوژی یا سنگ شناسی یکی از شاخه های اصلی رشته زمین شناسی است . این رشته در حدود هفتاد یا هشتاد سال پیش جنبه توصیفی داشت ولی امروزه یک سنگ را از دید ژنتیکی و نحوه زایش بررسی می کنند تا دریابند که خاستگاهآن کجا بوده و یا تحت چه شرایطی وچگونه به وجود آمده است و یا این که طی یک سری آزمایش و با استفاده از تکنولوژی مدرن به وجود کانی هایی که در یک سنگ ممکن است باشد ، پی می برند .

سوال : لطفاً در مورد زمان پیدایش این علم و پیشرفت هایی که بشر در این رشته خاص کسب کرده است ، توضیحاتی بفرمائید .

اصولاً از زمانی که بشر خود را و محیط اطرافش را شناخت ، با سنگ آشنا شد . در واقع در زمانی که انسان اولیه هیچ چیز نداشت ، با سنگ و نحوه استفاده از آن آشنا شد و توانست از آن برای تهیه  بسیاری از چیزها استفاده کند و اصلاً به وسیله یک نوع خاص از سنگ بود که به یکی از ارکان طبیعت یعنی آتش دست یافت .

در واقع از همان عصر حجر،بشر ناخواسته پایه گذار علم سنگ شناسی – البته نه به این اسم و به گونه امروز ـ شد و روز به روز با پیشرفت علم ، بر دانش او در این زمینه افزوده شد . امروزه این رشته علمی در اروپا رونق بسیاری پیدا کرده است ؛‌ بخصوص با اختراع میکروسکوپ پلاریزه  Polarized Microscope) )در دویست سال پیش که به انسان امکان داد تا با استفاده از آن زوایای سنگ را از درون خود آن بشناسد . تاکنون وسایل و دستگاه های مجهزی برای آزمایش بر روی سنگ ها و یا برش و شکل دادن به آنها و یا استخراج سنگ ها از معادن اختراع شده که کمک شایانی به استفاده بهتر از سنگ ها نموده است . اگرچه در این رشته نیز مانند دیگر علوم ، ناشناخته ها و نادانسته هایی وجود دارد که مطمئناً در آینده و با پیشرفت علم،بشر بدان ها دست خواهد یافت .

سوال : کشور ما در این رشته در چه سطحی از نظر علمی و کاربردی قرار دارد؟

متأسفانه کشور ما ، علیرغم برخورداری از منابع عظیم و خاص معدنی ، هم از لحاظ علمی و هم کاربردی در سطح بسیار پائینی قرار دارد . ما هنوز برای استخراج سنگ از وسائل و تجهیزاتی استفاده می کنیم که مربوط به حداقل سی چهل سال پیش است . از آن گذشته ، به دلیل آن که دستگاه هایی برای برش سنگ نداریم ، مجبوریم این سنگ های گاه ارزشمند را به همان صورت استخراج شده با قیمتی ناچیز به کشورهای دیگر بفروشیم . در حالی که کشورهای اروپائی ، بخصوص ایتالیا با بهره از همین ناتوانی ها سنگ های با ارزشی را که بعضاً فقط در ایران یافت می شود با نیروی کار ارزان استخراج نموده و در خلیج فارس در کشتی هایی که مجهز به دستگاه برش سنگ است ، به زیباترین شکل در می آورند و به نام خود و با قیمت بسیار بالا به کشورهای دیگری می فروشند . البته یکی از دلائل بی بهره بودن ما از دستگاه های مجهز که هزینه های سرسام آوری می طلبد، تحریم اقتصادی است. متأسفانه ما حتی اگر بخواهیم بر روی سنگی تحقیق و پژوهش کنیمباید آن را به یکی از کشورهای خارجی بفرستیم تادانشمندانشان ، آن را آنالیز کنند و نتیجه را به ما بدهند و ما بر اساس آن نتایج،مطالعاتی انجام دهیم .

سوال : لطفاً تعریف خود را از نخبه و نظرتان را راجع به بخش معرفی نخبگان سایت بفرمائید .

در هر جامعه و در هر رشته ، افرادی هستند که به دلیل صرف تمام وقتِ  و انرژی و هوش و استعداد خود در آن کار ، از سوی دیگران به عنوان نخبه معرفی می شوند . البته به نظر من تنها لازمه نخبه شدن هوش و استعداد سرشار نیست بلکه لازمه اصلی ، به کار گیری درست و استفاده بهینه از این نیروی خدادادی است . من معتقدم که بیشتر مردم استعداد کافی دارند ولی در به کارگیری آن تلاش نمی کنند . من نخبه واقعی را کسی می دانم که نتیجه کار و عملش را در اختیار دیگران قرار دهد ؛ به گونه ای که همه بتوانند از آن بهره ببرند .

کار شما نیز مفید و قابل توجه است . انشاءالله موفق باشید .

منبع: سایت تبیان