وجه تسمیه:
وجه تسمیه ماسال دقیقاً معلوم نیست اما بعضی اعتقاد دارند از ترکیب “مازال ” یا ” مس ال ” است که به معنای کوهواره ، کوه مانند و منسوب به کوه می باشد و بعضی نظرات دیگری در این باره دارند ولی اهل تحقیق همه ی این نظریه ها را رد می کنند و بر این باورند که هنوز وجه تسمیه ماسال بروشنی معلوم نشده است . این شهرستان در گذشته یکی از بخشهای شهرستان تالش محسوب می شد که در سال ۱۳۷۶ مستقل شد و دارای دو بخش مرکزی و بخش شاندرمن و دوشهر ماسال و بازارجمعه و چهار دهستان طاسکوه، کوچکام ، شیخ نشین و شاندرمن است . شهرستان ماسال دارای سابقه تاریخی کهنی است.
و اماکن تاریخی این شهرستان مانند خرابه های شهرگاه و خون و نوآشه در نواحی ییلاقی و گورستانهای قدیمی که حکایت از تاریخ کهن این شهرستان دارند، با بررسی و کاوشهای باستان شناسی می توان به قدمت تاریخی این شهرستان و گذشته آن دست یافت.
موقعیت جغرافیایی شهرستان ماسال:
شهرستان ماسال با مساحت ۶۲۲ کیلومتر مربع و ارتفاع ۸۴ متر بالاتر از سطح دریا ، دومین شهرستان مرتفع استان گیلان پس از رودبار محسوب میگردد . ماسال از شمال به رضوانشهر ، از غرب و جنوب غربی به خلخال ، از شرق به فومن و صومعه سرا محدود میگردد . این شهر با مرکز استان ۴۵ کیلومتر ، با شهرستان تالش ۶۰ کیلومتر و با شهرستان صومعه سرا ۲۴ کیلومتر فاصله دارد.
شهر ماسال در کنار رودخانه خالکایی واقع ، که این رودخانه از قله مرتفع شاه معلم سرچشمه می گیرد پس از طی ۴۰ کیلومتر از داخل شهر ماسال عبور می نماید . شایان ذکر است شهر بازار جمعه نیز در کنار رودخانه مرغک شاندرمن واقع شده است ، این رودخانه نیز از داخل شهر بازارجمعه یعنی مرکز شهر شاندرمن عبور می نماید .
این شهرستان دارای محدوده های کوهپایه ای ، جنگلی و مرتعی می باشد . آب و هوای آن در ناحیه جلگه ای ، مرطوب و در ناحیه کوهستانی ، نیمه مرطوب کوهستانی است
جنگلها و مراتع
جنگلهای ماسال ، ترسیم خارق العاده ای از هنر نقاش ازل است ، درختان خود رو وحشی و سر به فلک کشیده و تناور بلوط و توسکا ، راشستانهای زیبا و بی بدیل و مراتعی سر سبز و خرم با تنوع نا متناهی پوشش گیاهی و جانوری و مناطق بکر در ارتفاعات چشم هر بیننده ای را خیره می گرداند .جنگلهای ماسال و شاندرمن – خالق زیباترین غزل و ترنم سکر آور پنجه های هنر آفرین الهی طبیعت در این سرزمین است . حرکت شاخه های درختان تناور “راش” ،” بلوط” و ” آزاد” در نیایش و قنوتی روحانی انسان هوشمند و اندیشمند را تا بارگاه قدس الهی می کشاند
اما افسوس در دو دهه اخیر با دستان طماع و حریص شاهد مرگ نا بهنگام آن بوده ایم. در بهره برداری از جنگل بطریق بسیار غیر علمی و اصولی – با قطع یک درخت – گاه صدها درخت جوان و نهال قد بر افراشته بر خاک می افتد و باعث مرگ و نابودی آن شده است
این جنگلها از ارتفاعات اورما حد فاصل پونل رضوانشهر ، تنیان و آلیان ( حد فاصل صومعه سرا و فومن ) امتداد دارد ، و مانند قوسی ماسال و شاندرمن را از شمال غربی تا جنوب شرقی در محاصره دارند
رودها و چشمه ها
در این شهرستان دو رود عمده به نامهای خالکایی ماسال و رود مرغک شاندرمن جریان دارند .
رودخانه خالکایی ماسال از قله مرتفع شاه معلم سرچشمه می گیرد و پس از طی ۴۰ کیلومتر از داخل شهر ماسال عبور می نماید . استعداد این رودخانه در جهت گردشگری و نقش جذب توریست می تواند از اهمیت به سزایی برخوردار باشد .
رود مرغک شاندرمن نیز پس از سرچشمه گرفتن ار ارتفاعات کوههای تالش در لچور پس از اتصال به رودهای النزه و سیفی ، رودخانه مرغک را تشکیل داده و پس از گذر از ضیابر به تالاب انزلی می ریزد.
جهت مطالعه ادامه تاریخچه ماسال اینجا کلیک کنید
منبع:درگاه خدمات الکترونیکی ماسال