ساغریسازان بخشی از محله‌ی بزرگ زاهدان است و از جمله محلات قدیمی شهر رشت محسوب میشود. در منابع معتبر از جمله قدیمی‌ترین نقشه‌ی شهر رشت منسوب به ذوالفقارخان مهندس که به سال ۱۲۴۹ خورشیدی تهیه شده نام این محله وجود دارد. در این نقشه به حمام ساغریسازان، مسجد ساغریسازان، بازار ساغریسازان، گذر ساغریسازان، بقعه‌ی آقا سیدعباس و مسجد و مدرسه‌ی حاج سمیع اشاره شده است. همچنین رابینو در کتاب «ولایات دارالمرز ایران» که در سال ۱۹۱۷ میلادی منتشر کرده به مناره‌ی مسجد ساغریسازان یا همان گلدسته و بقعه‌ی ساغریسازان اشاره کرده است و این‌ها بدان معناست که این محله و بناهای یاد شده‌ی آن بیش از یک و نیم قرن قدمت دارد.
این محله از یک راسته بازار تشکیل میشود و در حقیقت دومین راسته بازار رشت است که در امتداد خیابان بحرالعلوم (شهناز سابق) قرار دارد ولی با احداث خیابان مطهری در سال‌های ۵۸-۱۳۵۶، از بخش اصلی بازار رشت جدا شده است. ساغریسازان در انتهای شرقی بافت قدیم رشت قرار داشته و از شمال به محله‌ی خواهر امام، از جنوب به محله‌ی ویشگاهی (گذر فرخ)، غرب به خیابان مطهری و شرق به محله‌ی سرچشمه (کوی رسالت) محدود است.
ساغری در لغت به معنی نوعی چرم دباغی شده و نیز نوعی کفش مخصوص علما و طلاب است. بنابراین نام این محله برگرفته از فعالیت‌های صنعتگران و کسبه‌ی آن در قدیم بوده (و نزدیکی آن با محله‌ی دباغیان نیز بدین دلیل قابل توجیه است) ولی امروزه این راسته به مشاغل دیگری اختصاص یافته است.
هرچند ساخت‌وسازهایی جدید در جای‌جای این محله به چشم می‌خورد، ولی همچنان اصالت خود را حفظ کرده است و هر کسی در گذر از این محله فضاهای قدیمی رشت را احساس می‌کند. هنوز هم بازار ساغریسازان با ابنیه‌ی قدیمی و تاریخی یادآور دوره‌ی قدیم شهر رشت است.
بر اساس تحقیقات انجام شده در سال ۱۳۸۱ محله‌ی ساغریسازان دارای ۶۶۵/۷۹ هکتار مساحت و تراکم جمعیت آن ۱۹۸ نفر در هکتار است. این محله همچنین ۳۹۶۰ دستگاه واحد مسکونی، ۱۴۰۰ باب واحد تجاری فعال، ۳۴۹ باب واحد تجاری غیرفعال دارد که از واحدهای تجاری فعال ۸ باب قصابی، ۷۰ باب خواربارفروشی، ۲۳ باب میوه‌فروشی و ۱۰ باب نانوایی است.
در این محله مشاهیر و چهره‌های علمی بسیاری پا به عرصه گذاشته و هرکدام تاکنون خدمات ارزنده‌ای به جامعه‌ی بشری ارایه داده‌اند که از جمله باید به پروفسور مجید سمیعی، دکتر آذر اندامی و… را نام برد.
گردآورنده : خانم زهرا یعقوبی
