میکال دهی است از دهستان دیلمان بخش سیاهکل دیلمان شهرستان لاهیجان واقع در ۷هزارگزی خاور دیلمان با ۳۹۲ تن سکنه . آب آن از چشمه سار و راه آن مالرو است . زیارتگاهی دارد که بنای آن قدیمی است
امام زاده هادی – میکال دیلمان
این امام زاده در روستای میکال و در ۷ کیلومتری شرق دیلمان واقع شده است و در باور اهالی از پسران امام موسی کاظم (ع ) است .
بنای بقعه قدیمی و هشت ضلعی و از آجر ساخته شده است ، فواصل آجرها را با گچ بندکشی کرده اند ، اضلاع بیرونی طاق نما و اضلاع درونی طاقچه دارد. سقف حرم طاق مدوری است که سفیدکاری شده و گنبد آن کاشی کاری قدیمی دارد که بسیاری از کاشی های آن ریخته یا شکسته است. سطح بام در اطراف گنبد که دارای گلوی حرم ، صندوق مرقد قرار گرفته که گچ اندود شده است ، دیوارهای داخلی بقعه دارای نقاشی های مذهبی است.
اما متاسفانه اکنون چیزی برای آن باقی نمانده است و هم اکنون ساختمان آن با ساختمانی که نشانه های از معماری گذشته این ساختمان ندارد جایگزین شده است.
آثار ملی ثبت شده روستای میکال و اطراف
سه اثر تاریخی در حوالی روستای میکال در لیست آثار ملی ایران ثبت شده اند که گواهی بر قدمت و تاریخ روستای میکال می باشند.
۱- گورستان باستانی گون کر – به شماره ۲۱۵۴۳ – متعلق به هزاره ۱ ق م
۲- گورستان قزوین صحرا – به شماره ۲۱۵۴۴ – متعلق به هزاره ۱ ق م
۳- گورستان سنگ سان – به شماره ۲۰۶۱۰ – متعلق به دوره اشکانی
گورستان باستانی گون کر در فاصله ۳۰۰ متری روستای میکال و دو گورستان دیگر در حد فاصل روستاهای میکال و گولک قرار دارند. بنا به گزارش ثبتی شماره ۲۱۵۴۳، آثار فرهنگی و تاریخی روستای میکال عبارتند از : ” محوطه باستانی اره کوه ، سه گورستان باستانی به نامهای گورستان باستانی اره کوه، گون کر و گورستان باستانی امامزاده هادی و یک امامزاده به نام امام زاده هادی میکال “…

کر ( به کسر ک ) : زمین پر از سنگ
ار ( به فتح ا ) : محوطه و زمینی که با سنگ دورچین شده است عمدتا برای نگهداری گوسفند
منبع : دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر
عاشورا در میکال
به تقویم که نگاه می کنی دیگر چیزی نمانده . باید بروی همین و بس ، این قانون نانوشته دلت است . دیگر صحبت مرخصی و بنزین و ترافیک جاده رشت نیست باید بروی . حتی سرمای ییلاق نمی تواند منصرفت کند . مگر می شود نروی و بمانی اینجا ؟! مگر می شود زاره زاره (۱) صبح عاشورا را در میکال نباشی ، مگر می شود در میکال علم واچینی باشد و تو اینجا کیلومترها دورتر بشینی پای تلویزیون . بهترین و دلنشین ترین روضه ها را هم که بگذارند جای مرثیه های هم محلی هایت را نمی گیرد . بهترین دسته ها را هم که ببینی انگار چیزی کم دارند . وقتی در مسجد میکال بین دوستان و هم محلی هایت می نشینی خاطره هایت زنده می شوند . خاطره اولین سینه زدنهایت بین همین دوستان ، خاطره صدای طبل و سنج و زنجیر و سینه ، خاطره حسینی شدنت در همین مسجد ، همین روستا و پای همین امامزاده که هنوز هم قسم اول و آخرت هست . و این همان چیزیست که تو را می کشاند اینجا .
سنگ قبرهای قدیمی روستای میکال
هویت تاریخی هر سرزمینی وابسته به مستندات آن است. چه اگر این مستندات نباشند تاریخ آن سرزمین به افسانه ای خواهد ماند که تنها نقل محفل افسانه پردازان و داستان سرایان خواهد بود . این مستندات خواه یک بنای تاریخی، خواه نوشته ای در کتابی قدیمی و خواه یک سنگ قبر باشند می توانند شاهد و دلیلی بر قدمت و تاریخ سرزمین خود باشند. به عنوان نمونه تنها ذکر خاطره ای از ناصرخسرو در سفرنامه معروفش برای اثبات تاریخ هزارساله روستای هرزویل منجیل کافیست.

طبیعت و انسان عامل از بین رفتن بسیاری از این شواهد و مستندات هستند. زلزله سال ۶۹ تخریب بسیاری از بناهای قدیمی دیلمستان را به همراه داشت. روستای میکال نیز از این امر مستثنا نبود، بنای بقعه امامزاده صدمه اساسی دید و حمام قدیمی روستا به کل ویران شد.
متاسفانه امروز عامل دوم یعنی انسان گوی سبقت را از رقیب خود ربوده است . سنگ قبرهای قدیمی یعنی تنها باقیمانده این مستندات تاریخ روستای میکال توسط مردمان خویش به سوی نابودی پیش می روند. سالها پیش با آغاز طرح بازسازی بنای بقعه امامزاده هادی با توجه به پی سازی مورد نیاز، بسیاری از این سنگ قبرها را از جای خود خارج کرده و در اطراف امامزاده پراکنده بودند. تا به امروز تنها چند نمونه از آنها باقی مانده است، یکی شکسته و دیگری به سیمان آلوده شده است، تعدادشان هم در قیاس با چند سال پیش کم شده است. گر چه این سنگهای چند صد ساله ارزش مادی ای ندارند اما حاوی اطلاعات و نکاتی هستند که می توانند گوشه ای از تاریخ روستای میکال و سرزمین دیلمستان را نشان دهند.
نمونه هایی مشابه از این سنگ قبرها را نیز در چند روستای دیگر دیلمستان مشاهده کرده ام. در روستای باباولی دیلمان سنگها را در دیوارهای بقعه جاسازی کرده اند. این روش چه یادگار پیشینیان باشد و چه تیزهوشی امروزیها بسیار کارآمدتر از روشی که ما برای حفظ تاریخ روستای خود در پیش گرفته ایم (نگهداری در تاقچه بیرونی بقعه !!) .

منبع:mikall.blogfa.com