تا حالا اسم میوه کونوس ( کنوس ) به گوشتان خورده . تعجب نکنید . این یک اسم خارجی نیست . شمالیها مخصوصا” گیلانی ها این میوه رو خیلی خوب می شناسند . چون در اکثر باغ ها ی چاف شما می توانید این میوه جنگلی را ببینید
ازگیل(medlar ) یا همان میوه ای که به گیلکی کونوس ( کنوس ) می نامیم ، درختچه ای است خاردار و بومی ایران که در همهٔ جنگلهای شمال ایران و در همهٔ بلندیهای دامنه جنوبی البرز و مناطق استپی میروید.
ازگیل از حدود سه هزار سال پیش در جنوب دریای خزر در مناطق گیلان و مازندران در ایران کاشت میشد و ۷۰۰ سال پیش از میلاد به یونان و در ۲۰۰ پ.م به روم رسید. کاشت این میوه از طریق رومیها در بقیه اروپا گسترش یافت.
میوه ازگیل تا دوره ویکتوریا به وفور استفاده می شد اما در دوره های پس از آن کمتر مورد توجه قرار گرفت تا آن که اکنون جز بخش های کوچکی در اروپا، طرفداران چندانی ندارد. ازگیل در ادبیات کهن اروپا نماد بدکارگی یا تهیدستی نابهنگام است زیرا میوه هایش پیش از رسیدن از درون می پوسند.
در گیلان نیز ازگیل میوه ای کم ارزش تلقی می شده و ضرب المثل هایی مانند” به هوای عراق انگور از گیلانه تورش کونوسم دکت” یا “تورش کونوس خور داخیل میوه بوگود” نشانگر این نکته است .
خواص و کاربرد:
ازگیل سرشار از ویتامین های «ب» و «ث» و قند، تانن و سلولز و اسید سیتریک است.
ازگیل دارای مقدار زیادی هیدرات کربن است که مولی انرژی است .
ازگیل دارای ماده ای به نام تانن است که بهترین دارو برای درمان عفونت های روده بزرگ است.
ازگیل در تقویت خون بدن مؤثراست.
ویتامین «ب» ازگیل، اعصاب را تقویت می کند و از نظر تغذیه اهمیت دارد.
ازگیل را به صورت خام به عنوان میوه لذیذ، مطبوع و تقویت کننده مصرف می کنند و از آن شربت و کنسرو ازگیل تهیه می کنند.
مصرف ازگیل خام یا کنسرو ازگیل در معالجه اسهال ساده اثر قطعی دارد.
خورن ازگیل خام و خصوصاً نارس آن که تانن بیشتری دارد در معالجه خونریزی های داخلی مانند:بواسیر، خونریزی رحمی و غیره اثر شفا بخش دارد.
ازگیل در معلجه ورم روده به کار می رود، به این منظور باید ۲۳۰ گرم ازگیل رسیده را پس از جدا کردن پوست و دانه، در کمی شیر حل نموده و مصرف نمود.
در معالجه زخم دهان و تورم مخاط گلو مؤثر است.
ازگیل قبض کننده روده ها است. ازگیل کار روده ها را تنظیم می کند. ازگیل ادرار آوراست.
ازگیل دارای اسید مالیک، تانن، اسید سیتریک و اسید تاتاریک است و از نظر غذایی شبیه «به»است.
ازگیل میوه ای بسیار مقوی است زیرا قدرت اُسمزی خون را بالا می برد.
ازگیل به علت داشتن املاح سیتریک، رمالیکو تاتاریک، ترشی خون را از بین می برد.
ازگیل مواد معدی را مرتب می کند و برای اسهال بسیار مفید است.
میوه تازه و رسیده ازگیل یا کنسرو آن برای درمان اختلاق قاعدگی خانم ها کاملاً مفید است.
جوشانیده نیم گرم برگ ازگیل، سالک را درمان می کند.
جوشانده برگ ازگیل به صورت بالا،پوست های ظریف را تقویت میکند و برفک را معالجه می نماید.
منبع:chafnet.blogfa.com