جابجایی شنبه بازار، یک اصل اساسی
گردآوری : آرمین برادران نویری

قدمت شنبه بازار که هر هفته در مرکز شهر انزلی و در جوار رودخانه شنبه بازار روگا برپا می‌شود به ‎ ۷۰سال پیش باز می‌گردد.روستاییان گیلان از شهرهای دور و نزدیک، تولیدات خود را اعم از میوه و سبزی و صیفی تا حصیر و زنبیل و گمج و نخون و رب انار و زیتون و مرغ و خروس و دست بافته های زیبای پشمین را به این بازار می آوردند.

بازارمجها مایحتاج و البسه خوب و ارزان را از شهرهای بزرگ خریداری کرده و برای رفع نیاز مردم محلی در این بازار در معرض فروش قرار می دادند.قدیمی ها ی شهر می گویند بازار آن روزها منظم و پاکیزه بود و علاوه بر این که محلی برای فروش تولیدات محلی و خرید مایحتاج  مردم بود، محلی برای تفریحات آنان نیز به شمار می رفت.

اما امروز از آن همه رنگ و عطر و دوستی و انصاف کمتر  خبری هست .اکنون شنبه بازار به خیابانی پر از صداهای گوش خراش ، بوهای نامطبوع، بی نظمی و آشفتگی ، بحث و مرافعه و جنسهای اغلب بی کیفیت با نرخهایی مشابه مغازه ها تبدیل شده است .بازاری که نه فقط برای گردشگرانی که از نقاط مختلف کشور برای تفریح و تماشای دیدنی ها به انزلی می آیند بلکه برای خود مردم این شهر نیز نه تنها لطفی ندارد ، بلکه مایه تاسف است .مردم و صاحب نظران امور شهری و کارشناسان گردشگری همگی بر این مساله تاکید دارند که این بازار نیازمند ساماندهی است .

گویا اعضای مختلف شورای شهر نیز بار ها بر ضرورت ساماندهی شنبه بازار تاکید کرده اند و ظاهرا هیچگاه به نتیجه مطلوبی نرسیده اند و تصمیماتشان در اتاق های ساختمان شورای شهر مدفون مانده است.با این همه سالها است که شنبه بازار هر هفته برگزار می شود بدون این که کسی به فکر بهداشت، نظم، زیبایی و سر و سامان دادن به آن باشد و خیلی ها بر این باورند که شنبه بازار مجموعه ای از  بی نظمی و هرج و مرج در داخل شهر است. ضمن اینکه مشکل همیشگی پارکینگ ،  دفع زباله ناشی از پسمانده های دست فروشان و فقدان بهداشت در محل برگزاری شنبه بازار از مشکلات عمده شهر در روزهای شنبه است .

رییس شورای شهر میگوید: “شنبه بازار پیشانی شهر و نیازمند ساماندهی است .شنبه بازار هم باید مثل بازار شهرهای جوان در یک محل مناسب ساماندهی شود و برای دوره گردهای استانی فرصتی برای ارائه تولیدات روستایی و نیازمندی های مردم فراهم شود.”

محمد رضا بدیعی فر به این نکته شدیدا اعتقاد دارد که:  مکان فعلی برگزاری بازار از لحاظ ترافیک بهیچوجه مناسب نیست و موجب کندی تردد خودروها می شود.

او قبلا اعلام کرده بود که محل مناسبی برای انتقال و ساماندهی شنبه بازار در نظر گرفته شده و امید وار بود با هماهنگی و همکاری مراجع مربوطه هر چه سریعتر شنبه بازار به آنجا انتقال یابد. کار بسیار بزرگی که مسلما با مقاومت های شدیدی همراه خواهد بود. اما این مقاومت ها نباید مانعی بر جایجایی این بازار هفتگی به عنوان یکی از ضرورت های شهری باشد.

شنبه بازار می تواند در صورت انتقال به مکانی مناسب و ایجاد نظم و ساماندهی آن، به یک بازار زیبا و با جاذبه های فراوان برای  گردشگران، محلی برای خرید و فروش ، تفریح  و همچنین نمایش فرهنگ و آداب و رسوم مردم این خطه تبدیل شود.

از این رو ضروری است مسئولان شهربا قدم های مصمم و استوار نسبت به بهبود فضای شهری و ساماندهی بخشهای مختلف بعنوان نیاز شهر و خواسته مردم همت گمارند.

شنبه بازار شاهرگ ارتباطی شهر
آرمین برادران نویری

خیابان میرزا کوچک خان (شنبه بازار) یکی از خیابان های موازی خیابان اصلی شهر (گلستان) است که در صورت ساماندهی به آن قادر به تحمل بار ترافیکی قابل توجهی خواهد بود.عرض مناسب خیابان شنبه بازار،  امکان جابجایی درصد قابل توجهی از ترافیک شهری از مرکز شهر به سمت غرب و برعکس را میدهد که متاسفانه به دلیل عدم کنترل مناسب از سوی مسئولین به یکی از بی نظم ترین خیابان های شهر بدل گردیده است.

حضور ماهی فروشان و بازارچه میوه در قسمت ابتدایی خیابان و همچین وجود مغازه های کل فروشی میوه و تره بار و مصالح ساختمانی  و تعرض و تصاحب آنها به پیاده رو ها و خیابان! و عدم رعایت قوانین رانندگی توسط مسافر کش ها، وانت بار ها، بار کش ها و حتی عابرین پیاده  و توقف “هردم بیلی” کسانی که قصد خرید دارند و همچینی رفتار خنثی مامورین شهرداری و راهنمایی و رانندگی همگی به نوعی دست به دست هم داده اند تا یکی از کاربردی ترین خیابان های شهر به صورت تقریبا بی مصرف به زندگی خود ادامه دهد.

از سویی ایجاد بازار هفتگی و به دنبال آن تعطیلی کامل خیابان و ازدهام جمعیت در روز شنبه نه تنها باعث تغییر چهره شهر در آن منطقه گردیده بلکه با ایجاد ترافیک سنگین در محل ورودی های خیابان شنبه بازار و خیابان اصلی قسمتی از شهر را کاملا فلج می نماید.

اما  همانطور که در بخش های دیگر این شماره نیز آمده است  انتقال بازار هفتگی به محلی مناسب یکی از دغدغه های اساسی شورای شهر بوده و هر بار به نحوی انتقال آن به تعویق افتاده و مخالفت هایی چه از طرف دستفروشان و چه مغازه داران خیابان صورت گرفته، لازم و ضروری به نظر میرسد اما کافی نیست.

از طرفی دیگر علاوه بر انتقال بازار هفتگی، تغییر کاربری این خیابان از حالتی سنتی و در هم و بر هم به خیابانی با نظم و انضباط بیشتر و  لزوم  کنترل مستمر بر روند جایگزینی مشاغل  در دراز مدت و  تاثیر به سزایی در ایجاد خیابانی در حد قابل قبول شهر سازی جهت کاربری مناسب خواهد داشت.

اما متاسفانه آنچه تا کنون مشاهده گردیده، عدم توجه ویا به عبارتی  بی تفاورتی مسئولین  شهری و انتظامی در ساماندهی خیابان بوده که انتظار می رود با ایجاد مدیریتی قوی تر از گذشته و مقاومت در برابر مخالفت های صورت گرفته در برابر انتقالات ضروری و با احیا و باز سازی هر چه زودتر خیابان ، یکی از آرزو های مردم شهر که همانا کاهش هر چند اندک ترافیک قفل شده قسمت مرکزی شهر است. جامه عمل پوشانده شود.

شنبه بازار- بودن یا نبودن
گردآورنده: محسن فتاحی fattahi.mohsen@gmail.com

بحث در مورد شنبه بازار بحثی دو وجهی است.هم باید در مورد خیابان میرزاکوچک خان مخصوصا از پل پیل علی باغ  تا زیر پل انزلی که معروف به شنبه بازار شده صحبت کرد هم در مورد بازار روز شنبه که نام شنبه بازار از آنجا عار یه گرفته شده است.

یک – بازار روز شنبه (شنبه بازار)

از نگاه عاشقان سنت و وقایع قدیمی شنبه بازار یک فضای سر شار از حال و هوای قدیمی در عصر به اصطلاح مدرن است.خیلی ها را دیدم که روزهای شنبه فقط در این بازار قدم میزنند و از این فضای داد و فریاد فروشندگان برای فروش کالا و جنب و جوش مردم برای خرید لذت میبرند.اما همین اتفاقت را در کنار مشکلاتی که مغازه داران این منطقه در روز شنبه با ترافیک وحشتناکی که در این خیابان ایجاد میشود و فعالیت های کسب و کار آنها را در حد وحشتناکی تحت تاثیر قرار میدهد در نظر بگیریم به نظر می رسد که شنبه بازار باید به حیاتش پایان دهد.

از طرفی شنبه بازار پر شده از بازار مج های غیر بومی که اکثرا از شرق گیلان یا تالش برای فروش اجناسشان به این منطقه هجوم می آورند.و این مساله که بسته شدن شنبه بازار برای برخی کاسبان انزلی مشکلاتی را پیش می آورد هم منتفی است.

نیاز به بازار روز در انزلی واقعا احساس میشود و به نظر می رسد شهرداری باید منطقه ای را هر چه سریع تر برای ساخت بازار روز انزلی در نظر بگیرد که هم با جمع آوری وانت بارها و اسکان آنها در این بازار به زیبایی شهر کمک کند و هم مشکلات شهروندان را در تهیه کالاهای ضروری برطرف نماید.

دو- خیابان میرزا کوچک خان

فقط یک لحظه چشمانتان را ببندید و تصور کنید از پل واحدی تا زیر پل که به بلوار می رسد مغازه های راسته مرداب نباشد و شما در یک فضای رمانتیک با نگاه به مرداب انزلی قدم زنان به سمت بلوار حرکت کنید.خوب حالا چشمانتان را باز کنید.عجب موقعیت مناسبی دارد این خیابان میرزاکوچک خان با منظره مردابش.گویا مغازه های این راسته چون چادری حجاب بر سر این مرداب کم یاب جهان نهاده اند و وقتش رسیده با یک تصمیم انقلابی از مرداب کشف حجاب کنیم!! اگر قبول کنیم که نفس این شهر به نفس توریست وصل است این مکان انزلی را در موقعیتی بی نظیر قرار خواهد داد.

برای انتقال کاسبان منطقه هم کار سختی در پیش نیست.زمینهای زیادی در پیل علی باغ هستند که حداقل بهانه ای به دست کسبه برای دوری از شهر نمیدهد.حتی با جدا سازی میتوان سازمان دهی بهتری هم برای مشاغل مختلف ایجاد کرد.راسته آهن فروشان-راسته چوب فروشان و نجاران-راسته مصالح ساختمانی- راسته میوه و تره بار- راسته ماهی فروشان.

انزلی چی باید بداند توریست قلب تپنده اقتصاد شهر است و تمام فعالیت های زیربنایی در شهر باید در جذب توریست به کار گرفته شود.بدین خاطر باید قدر مکانهایی چون خیابان میرزاکوچک خان (شنبه بازار) را بهتر بدانیم و هر چه سریعتر با مکان یابی و اسکان کسبه در منطقه تعیین شده به بازسازی آن کمر همت بست.

شاید هیچ وقت به اهمیت و موقعیت این خیابان  فکر نکرده بودیم اما باید بدانیم که  فقط خیابان پاسداران در انزلی یارای رقابت با شنبه بازار  را دارد.یادمان باشد بزرگترین مرداب جهان در این خیابان است و تمام.

منبع: سایت وارش